Cultuur en Maatschappij
Bovenstaande video is een leuke aankondiging van het herdenkingsweekend in Breda met de nieuwe Poolse ambassadeur die zich in het Nederlands tot de kijkers richt.
Aanstaande weekend is het 73 jaar geleden dat Oosterhout bevrijd werd van het Duitse juk. Oosterhout zelf verwelkomde de Desert Rats van de 7e Engelse Pantserdivisie op 30 oktober 1944. De opmars stopte echter ten oosten van de sluizen van het Wilhelminakanaal. Den Hout en Stuivezand moesten nog enkele dagen wachten. Aanstaande zaterdag 28 oktober om half elf worden de gesneuvelde Poolse militairen herdacht op het Ereveld aan de Veerseweg in Oosterhout.
Op 29 en 30 oktober 1944 werd Breda bevrijd door de 1e Poolse Pantserdivisie onder leiding van Generaal Maczek. Vanuit Teteringen snelde op 30 oktober de divisie richting Oosterhout om hun Engelse collega’s af te lossen. Echter de hoop om over de draaibrug (Bredaseweg) over het Wilhelminakanaal Oosterhout binnen te trekken vervloog letterlijk toen bleek dat de brug opgeblazen was.
Er werd toen naar het westen afgebogen om Den Hout te bevrijden. Ten noorden van Markkanaal had de goed bewapende 711e Duitse Infanteriedivisie zich ingegraven en dezelfde dag braken er dan ook felle vuurgevechten uit.
In Oosterhout zelf kwamen verschillende zware granaten terecht. Er vielen dan ook verschillende doden en gewonden onder de burgerbevolking.
Na een bloedige strijd en zware verliezen, stak op 3 november de 1e Poolse Pantserdivisie de Marksluis over om hier een bruggenhoofd te vestigen. Engelse en Poolse genietroepen sloegen meteen een Baileybrug, die op verzoek van generaal Maczek “Success Bridge” werd genoemd. De bevrijding van Den Hout kon beginnen.
10 Dagen na de bevrijding van Oosterhout trokken de Engelsen zich terug uit Oosterhout en werden de Poolse bevrijders voor 5 maanden gastvrij opgenomen door de bevolking. Veel Polen zijn dan ook na de oorlog teruggekeerd naar Oosterhout om hier te trouwen met hun geliefde.
Niet alleen de jonge mannen die sneuvelden in Oosterhout worden hier herdacht, maar ook de mannen die sneuvelden bij de slag bij het Capelsche Veer (red. Het monument is dit jaar vernieuwd zodat het bestand is tegen vandalisme, zie bericht bij Omroep Brabant).
De ceremonie wordt verzorgd door de Vereniging 1e Poolse Pantserdivisie Nederland en worden geleid door Wadec Salewicz, een zoon van een Poolse bevrijder. Naast de burgemeester van Oosterhout, zijn ook aanwezig de Poolse minister van Veteranenzaken, afgevaardigden van de Poolse Generale Staf, samen met 6 tal Poolse veteranen die Nederland bevrijd hebben en ook vele andere groeperingen.
Het geheel zal worden opgeluisterd door de Koninklijke Muziekvereniging Oosterhout en een Pools Militair Orkest uit Zagan (Polen). Een Erecompagnie van de 11e Poolse Pantsercavaleriedivisie, die de tradities van de divisie van Maczek overgenomen heeft, zal een eresalvo geven.
Komend weekend is het precies 73 jaar geleden dat Generaal Maczek met zijn 1e Poolse Pantserdivisie de stad Breda bevrijdde van het Duitse juk.
Om dit feit te herdenken heeft de “Stichting Jaarlijkse Herdenking Bevrijding Breda”, waarin participeren Vereniging van de 1e Poolse Pantserdivisie, Comité Herdenking 1944 Ginneken, Generaal Maczek Museum, Serce Polski, Bredase Culturele Vereniging Polonia, Comité Belcrum oorlogsmonument WO2 en Kaszub de eer u uit te nodigen voor het bijwonen van de plechtigheden.
Niet alleen vreugde, omdat na 4½ jaar de Duitse laars uit Breda verdween, maar ook wordt er stilgestaan bij de gesneuvelde Poolse militairen. De meesten waren jonge mannen, aan het begin van hun leven, die stierven in een voor hun onbekend en ver land.
THE POLISH ARMY IN THE NORTH-WEST EUROPE CAMPAIGN, 1944-1945 (HU 128173) Sherman ARV Mk. I (serial number T148322) of the Workshop Company of the 10th Armoured Cavalry Brigade (1st Polish Armoured Division) in the ruined street of Breda, late October 1944. Note two Military Policemen of the Traffic Regulation Squadron directing the traffic. Copyright: © IWM. Original Source: http://www.iwm.org.uk/collections/item/object/205398535
Op zaterdag 28 oktober is er om 10.30 een Herdenking op het Ereveld Veerseweg 54 in Oosterhout.
In Breda vertrekt het Muziekkorps en Erecompagnie van de 11e Poolse Pantsercavaleriedivisie uit Zagan (Polen), die de tradities van de divisie van Maczek overgenomen heeft, 14.00 uur vanuit de NLDA (oude KMA) naar de Grote Markt, waar een optreden is.
Om 15.00 uur worden er bloemen gelegd bij de Gedenkplaquette op de Parade, waarna men marcheert naar de “Poolse” tank in het Wilhelminapark. Om 16.00 uur organiseert Serce Polski hier een concert met Aldona Bartnik onder begeleiding van haar gelegenheidskwartet 'Poland2Holland', het koor Cracovia zingt Poolse liedjes en een groep Poolse kinderen geeft een re-enactment show.
‘s Avonds begint om 19.00 uur een voorstelling met jazz en poëzie in de Sacramentskerk Breda, Zandberglaan 58. Een uur later, om 20.00 uur, is er een feestavond met gratis entree, georganiseerd door Vereniging Polonia in Gemeenschapshuis “De Vianden” aan de Viandenlaan 5 te Breda.
Op zondag 29 oktober beginnen de herdenkingen om 9.15 met een Herdenkingsdienst in de Sint Laurentiuskerk, Ginnekenweg 333 in het Ginneken, alwaar om 10.45 de Herdenking op het Ereveld in de Vogelenzanglaan begint.
Het herdenkingsweekend wordt afgesloten met een grootse herdenking op het Pools Militair Ereveld aan de Ettensebaan in Breda om 12.30. Hier is ook het graf van Generaal Maczek.
THE POLISH ARMY IN THE NORTH-WEST EUROPE CAMPAIGN, 1944-1945 (MH 1396) An officer of the 1st Polish Armoured Division at the Dutch city of Breda, November 1944. The inscription on the wall (written by grateful inhabitants of the city) reads - 'Dziekujemy Wam Polacy - Thank you Poles'. Copyright: © IWM. Original Source: http://www.iwm.org.uk/collections/item/object/205222185
Bron teksten: Commissie zichtbaarheid Generaal Maczek Museum Bron afbeelding: IWM
Meer foto's van de Poolse bevrijders bekijken.
