8. Inzet, zondebok en eerherstel

Operatie Market Garden zorgde voor de bevrijding van grote delen van Zuid-Nederland. De operatie zou uiteindelijk echter de boeken ingaan als een mislukking: Arnhem bleek ‘a bridge too far’ voor de geallieerden. Sosabowski werd door de Britse generaals Montgomery en Browning onterecht verantwoordelijk gehouden voor deze mislukking, waarna hij het leger verliet. Hij keerde niet terug naar Polen en stierf in 1967 in Groot Brittannië.

De Poolse brigade vocht tijdens deze operatie gedeeltelijk mee in Oosterbeek en bevrijdde Driel. Daarmee ontstond een bruggenhoofd waardoor de in Oosterbeek ingesloten Britten en Polen konden ontsnappen. Bij deze gevechten lieten 97 Poolse soldaten het leven.

In tegenstelling tot de Britse bevelhebbers beschouwden de inwoners van Driel Sosabowski en zijn parachutisten als helden en bevrijders. De tijd leert dat de bevolking van Driel hierin gelijk had. Inmiddels is Sosabowski volledig gerehabiliteerd. Dit lijkt onder andere uit het eerbetoon van de Britse veteranen met de plaquette bij het monument in Driel en de Nederlandse onscheidingen voor de brigade en de generaal in 2005.

Meer weten?

• In het dossier over de brigade beschreven we over de inzet van de Poolse para's bij Driel en in Oosterbeek, bijvoorbeeld aan de hand van het boek van Correspondent Marek Święcicki 'De Roode Duivels van Arnhem'. Het eerste boek over de Slag om Arnhem;
• Luister hoe veteraan Jaroch verteld over zijn ervaringen:
  
• Luister hoe Jozef Wojciechowski vertelde over de Valburg conferentie waar Sosabowski de zwarte piet krijgt toegespeeld:
• Lees meer over het eerherstel en de Militaire Willemsorde voor de brigrade en de postume Bronzen Leeuw voor Sosabowski.