Gigantisch zoogdierfossiel gevonden in Polen

Stel je kruist een neushoorn met een schildpad en blaast het op tot het formaat van een olifant. Dan krijg je Lisowica bojani. Dit zoogdier uit de tijd van de dinosaurussen had een lichaam dat lijkt op dat van een neushoorn, een brede bek als een schildpad maar dan wel met een soort van slagtanden en het woog negen ton. Dat is net zo veel als een Afrikaanse olifant.

Wat deze vondst bijzonder maakt is dat tot nu toe niet gedacht werd dat zulke grote zoogdieren samenleefden met dinosaurussen. "Wie had ooit gedacht dat er gigantische, olifantgrote neven van zoogdieren waren die naast enkele van de allereerste dinosaurussen leefden?" verwondert Stephen Brusatte, een paleontoloog van gewervelde dieren aan de Universiteit van Edinburgh. Onderzoekers dachten dat tijdens de Late Trias, van ongeveer 240 miljoen tot 201 miljoen jaar geleden, vroege zoogdieren en hun familieleden zich gedeisd hielden qua evolutie terwijl dinosaurussen doorgroeiden tot gigantische proporties. Deze vondst van Lisowica bojani werpt een ander licht op deze theorie.

Het nieuwe fossiel, een gedeeltelijk skelet dat deze week online in Science wordt beschreven, is een oude planteter die een dicynodont wordt genoemd; de naam betekent "twee hondentanden", verwijzend naar de kenmerkende slagtanden op de bovenkaak, die op overmaatse hoektanden lijken. Afgezien van de slagtanden waren dicynodonts meestal tandenloos, met een snavelachtige bek zoals moderne schildpadden. Ze maken deel uit van de grote evolutionaire groep genaamd synapsiden en ze waren enkele van de meest voorkomende en gevarieerde landdieren uit de Midden-Permische periode tot het Midden-Trias, van 270 miljoen tot ongeveer 240 miljoen jaar geleden .

Het fossiel uit Lisowice

Lisowica bojani is vernoemd naar de vindplaats van fossielen in het Poolse plaatsje Lisowice, zo'n veertig kilometer ten westen van het bedevaartsoord Częstochowa. In deze regio, maar ook op andere plaatsen in Polen worden vaker fossielen gevonden. Onder andere in de zachte krijtrotsformaties die daar te vinden zijn.

In Lisowice is ook een paleontologie museum te vinden. De site is helaas alleen in het Pools dus of de tentoonstelling toegankelijk is voor buitenlanders is de vraag. Misschien dat met deze internationale aandacht dit verandert.

Tekst loopt door onder de kaart met de locatie van Lisowice.

Jurapark in Bałtów

Duidelijk meer op buitenlanders ingesteld is het Jurapark in Bałtów, een dorpje in het Poolse woiwodschap Święty Krzyż (Heilige Kruis), in het district Ostrowiecki.  Zo'n 250 kilometer naar het oosten vanuit Lisowice. Hier zijn levensgrote modellen van dinosaurussen te zien in de open lucht. Daarnaast bevat dit park een prehistorisch aquarium waar met behulp van schermen de illusie wordt gewekt van aquaria.

Wilt u levende dieren zien? Dat kan ook want er is nog een safaripark met uiteraard de wisenten (Europese bisons die in Polen ook nog in het wild voorkomen) maar ook verschillende antilopen en struisvogels. In het minituurpark staan, in de van Madurodam bekende 1:25 schaal, bekende gebouwen uit Polen. Tot slot is er nog een klein attractiepark. Een gezin met kinderen kan hier met gemak een hele dag zich vermaken.

Is Bałtów te ver naar het oosten? In Solec en Krasiejów zijn ook twee parken te vinden van dezelfde organisatie.

Klik op de kaart en u wordt doorgeleid naar de site van de Juraparken.

Afbeelding van de Lisowica bojani bij dit bericht via Science