Na kritiek op Holocaust-wet stuurt Polen trucks de Europese snelwegen op: 'Respecteer ons'
Op de Europese snelwegen rijden sinds deze week opvallende vrachtwagens, met op de aanhangers groot de tekst: 'Respecteer ons. Polen redden tijdens WO II meer dan 100.000 Joden.'
Met die actie reageert een Poolse stichting op de enorme kritiek die Warschau de voorbije weken te verduren kreeg vanwege een omstreden wet op de Holocaust.
'We willen dat mensen de waarheid vertellen over ons en onze helden', zegt een van de initiatiefnemers, de 26-jarige Krzystof Bieda. Bieda en zijn collega's van #RespectUs waren 'boos en gefrustreerd' over alle negatieve aandacht, en wisten een transportbedrijf zover te krijgen om mee te doen. De rest van het geld komt van een belangenvereniging die zich normaal gesproken inzet voor boeren en veehouders, maar niet wil verzaken nu het op patriottisme aankomt.
Drie jaar cel
De controverse begon toen president Andrzej Duda recent een wetswijziging aannam die het verbiedt om het 'Poolse volk' verantwoordelijk te maken voor het uitroeien van de Joden. Maximumstraf: drie jaar cel. Geschrokken historici wezen er daarna op dat de geschiedenis zich niet van bovenaf laat opleggen. Polen wil, zo is hun vrees, hiermee vooral de donkere bladzijden uit zijn geschiedenisboek scheuren. Collaboratie is er op staatsniveau nooit geweest, wel door sommige individuele Polen.
Uit Israël en de Verenigde Staten kwamen woedende reacties, waarna de rechts-populistische regering onder leiding van Recht en Rechtvaardigheid (PiS) begon terug te krabbelen. Formeel is de wet vanaf donderdag (1 maart) van kracht, maar Warschau zegt die niet te zullen handhaven zolang er nog gesprekken lopen met Israëlische vertegenwoordigers.
Kwaad bloed
Voor wat ik nu ga doen, ga ik naar de gevangenis
Van oudsher heeft Polen moeite met kritiek van buitenaf, omdat het land met de regelmaat van de klok door buurlanden bezet, verkaveld of geknecht is. Met name een provocerend filmpje van de Joods-Amerikaanse lobbygroep Ruderman Family Foundation zette recent kwaad bloed. 'Voor wat ik nu ga doen, ga ik naar de gevangenis,' klinkt het. Vervolgens zeggen Joodse Amerikanen - jong en oud - op camera 'Poolse vernietigingskampen'.
Initiatiefnemer Bieda benadrukt dat Polen mondiaal de lijst aanvoert van het aantal Rechtvaardigen onder de Volkeren, de onderscheiding voor het redden van Joden die Yad Vashem in Jeruzalem uitreikt. Geld van de regering of een andere politieke partij zit er volgens hem niet in de campagne.
Polen toonde zich al vaker bekwaam in de vrachtwagendiplomatie. Na een rel met de Duitse zender ZDF over de term 'Poolse concentratiekampen', stuurde men een aanhanger door Europa met daarop de subtiele tekst: 'Vernietigingskampen waren Duits - ZDF verontschuldig je!' Speciale nummerplaten met #RespectUs zijn al onderweg.
De Ruderman Family Foundation heeft de video inmiddels teruggetrokken. Hieronder staat een kopie:
Afbeelding via Euronews.com