Studio Roosegaarde naar Kraków met de Smog Free Tower

In korte tijd gaat het in de pers meerdere keren over de luchtvervuiling in Polen. De smog veroorzaakt door auto's maar vooral ook het stoken van kool en het gebruik van allesbranders. Dat uit dit alles ook iets kan ontstaat laat Studio Roosegaarde zien in Kraków.

Smog

Berucht was in de jaren tachtig de verzuring van de bossen in de driehoek van Oost-Duitsland, Polen en Tsjecho-Slowakije. Het programma 'Andere Tijden' stond in 2009 stil bij dit fenomeen.

Gelukkig is de zure regen nu iets van het verleden en is sinds de jaren tachtig de luchtvervuiling in Polen een stuk minder geworden. Daarmee is het probleem nog niet de wereld uit.

Waar de uitstoot door vervuilende centrales is teruggedrongen, is het autogebruik toegenomen. Dit autogebruik, het resterende gebruik van steenkool en allesbranders voor de verwarming van huizen leidt met koud winterweer nog met regelmaat tot smog alarm. Aan de positieve kant: In Polen wordt al langere tijd reklame gemaakt voor bijvoorbeeld warmte pompen en pelletbranders voor de verwarming van huizen maar dit is duidelijk nog niet genoeg. In december 2016 berichtte de Financial Times al over smog in Polen en, begin februari, had de stad Wrocław de meest vervuilde lucht van de wereld, een treurige mijlpaal.

Op de vingers getikt

Polen leeft volgens het Europees Hof van Justitie de EU-regels over luchtvervuiling niet na zo berichtte verschillende media. Het land overschrijdt de toegelaten concentraties fijnstof continu en herhaaldelijk, volgens het arrest van het hof. Het gaat hierbij om het naleven van richtlijnen die in Europa sinds 2008 van kracht zijn. Als Polen geen actie onderneemt kan een boete opgelegd worden.

Smog free tower in Kraków: Van fijnstof naar juweel

Het meest optimistische bericht heeft een Nederlandse link. In 2016 lanceerde de Nederlandse ontwerper Daan Roosegaarde zijn Smog Free Tower. Deze installatie filtert fijnstof uit de lucht. Het opgevangen stof wordt vervolgens gebruikt om juwelen te maken.

Deze installatie is in februari in Kraków in gebruik genomen en blijft in Park Jordan tot en met eind april. Zo heeft in ieder geval beer Wojtek frisse lucht om in te ademen.

Daan Roosegaarde geeft een interview voor zijn toren in Kraków. Foto van Kraków.pl.

Een ring met het vuil van 1000 kubieke meter gereinigde lucht (foto via Studio Roosegaarde).

Foto van schoorstenen via pexels.com