Moja Polska!, Mijn Polen! bij de VPRO

Vanaf zondag 31 maart neemt de Nederlands-Poolse journaliste Dore van Duivenbode bij de VPRO kijkers vijf weken mee op een reis door Polen. In de serie laat ze kijkers kennis maken met het Polen van nu en probeert ze antwoord te geven op de vraag waar het conservatisme en nationalisme vandaan komt.

Over Dore van Duivenbode

Op haar eigen site stelt Dore zich voor als schrijver/journalist voor printmedia, online en televisie. Dore is schrijver en journalist en studeerde Geschiedenis aan de Universiteit Utrecht. Ze groeide op in Rotterdam met haar Poolse moeder waarmee ze regelmatig terugkeerde naar Polen voor familiebezoek in Oświęcim. Een dorp dat bij de meeste mensen bekend is onder de Duitse naam Auschwitz.

In 2018 debuteerde zij met Mijn Poolse huis (Uitgeverij De Geus) waarin ze teruggaat naar Polen om, na het overlijden van haar moeder het ouderlijk huis in Polen te verkopen en terug te blikken op deze reizen en het leven in een dorp in de nabijheid van het concentratie- en vernietigingskamp Auschwitz. Bij het uitkomen van dit boek verschenen verschillende interviews met de schrijfster zoals bijvoorbeeld deze in de NRC en in Vrij Nederland verscheen een voorpublicatie.

Een andere thema waar Dore zich mee bezighoudt is duurzaamheid. Zo was ze in 2019  ze te zien in Dus Wat Gaan Wij Doen?, een online serie over duurzaamheid voor KRO-NCRV. Meer hier over is te lezen in een interview in Trouw.

Vijf afleveringen Moja Polska!

De vijf afleveringen bij de VPRO hebben de volgende titels:

Mijn Poolse Huis (31 maart, 20.15 op NPO3)

In Nederland wonen een kwart miljoen Polen voor wie hun moederland nooit ver weg is. Ook Dore van Duivenbode reist terug. Voor het laatst sluit zij de deuren van haar familiehuis nabij Oświęcim. Ze spreekt met de minnares van haar grootvader over lust, liefde en hoe de inwoners leven met de geschiedenis van hun stad.

Op de onafhankelijkheidsmars in Warschau wordt het 100-jarig bestaan van van het land gevierd. Daar spreekt Dore met ultrarechtse nationalisten over hun ideale Polen.

De titel van deze aflevering verwijst direct naar het boek Mijn Poolse Huis dat Dore publiceerde in 2018.

Recht en rechtvaardigheid (7 april, 20.15 op NPO3)

Vanuit haar familiehuis vertrekt Dore naar het oerbos in Białowieża. Hier zijn de inwoners en de jongeren van de boswachtersschool de bemoeienis van activisten en Brussel goed zat. In een klein dorp, iets zuidelijker, wordt Dore warm onthaald door een PiS-burgemeester en zijn gezin. Er is eten, muziek en een nietsontziend nationalisme.

Verboden vrucht (14 april, 20.15 op NPO3)

Eén ding is zeker: God woont in Polen en over de liefde is hij streng. Dore ontmoet de enige Poolse arts die openlijk over abortus durft te praten, reist naar Warschau om de jongen te spreken die woedend een anti-abortusbus heeft vernield en stuit op zijn leeftijdsgenoot, die dezelfde bus met foto’s van dode foetussen beplakt.

Gevangen in vrijheid (21 april, 20.15 op NPO3)

In Noord-Polen maken de Verenigde Staten de dienst uit. Een raketschild moet het land beschermen. Maar tegen wie? Het blijkt een politiek machtsspel dat tot ver buiten Polen reikt. Dore ontmoet jongeren die zich hebben aangemeld bij de nationale schietscholen en spreekt met houthakkers over hoe internationale bedrijven de macht . . hebben. Vrijheid blijkt niet voor iedereen weggelegd.

Weerwoord (28 april, 20.15 op NPO3)

De oppositie komt in Polen niet vanuit de politiek, maar wordt door de burger geïnitieerd. Dore reist mee met een rechter die op het punt staat zijn baan te verliezen en bezoekt een bibliothecaresse, die gevangenen op andere gedachten brengt door hen boeken te lenen. Kleine burgerinitiatieven terwijl het nationalisme massaal de straat opzoekt; welke kant zal het land opgaan?

De beschrijvingen van de afleveringen komen van de VPRO website van het programma. De site bevat meer informatie zoals Dore die stukken voorleest uit haar boek.

In het radioprogramma VPRO Buitenland was op 21 maart een vraaggesprek met Dore van ruim een kwartier.