Op 15 juni 1944 vond in Schotland een feestelijke ceremonie plaats: de officiële overdracht van een, voor de Eerste Poolse Onafhankelijke Parachutistenbrigade, heel bijzonder vaandel. Hiermee ging een wens van de net tot generaal gepromoveerde Sosabowski in vervulling.
Hoewel de brigade reeds over twee standaarden beschikte die aangeboden waren door respectievelijk Britse para’s en burgers van Schotland, ontbrak nog een traditionele Poolse militaire standaard: een wit vlak met daarop een rood Maltezer kruis.
Para’s gedropt in Polen in 1942 met geld en wapens bestemd voor het Poolse verzet kwamen in Warschau in contact met de eigenaresse van een atelier waar voor de oorlog militaire vaandels werden gemaakt. Samen met enkele van haar oud medewerksters heeft zij, in het geheim, het vaandel gemaakt. Voor het rode hebben de vrouwen een 18de eeuwse kardinaalsmantel gebruikt. Hoewel uit noodzaak –in de oorlog was het materiaal schaars – kreeg het vaandel daarmee gelijk historische waarde. Op het vaandel staat de tekst: WARSZAWA 1942 en SURGE POLONIA (Polen overwint).
In april 1944 landde in het door de Nazi-Duitsland bezette Poolse gebied, op een clandestien vliegveld, een geallieerd transportvliegtuig uit Italië met het doel vijf vooraanstaande Polen op te pikken. Drie militaire leiders van de Armia Krajowa (het Binnenlandse Leger) en twee politici vlogen via Italië naar Groot Brittannië terug. Zij namen het vaandel mee dat de bevelhebber van de Poolse strijdkrachten, Generaal Sosnkowski, eind april overhandigde aan Sosabowski.
Sosabowski noteerde later in zijn boek ‘Langs de kortste weg’: ‘Een brigade die op 6 juni overgedragen werd aan de geallieerde strijdkrachten voor militaire operaties aan het Westfront, kreeg een vaandel uit het Vaderland dat haar om hulp riep. De gevoelens van alle para’s waren op het moment van de vaandeloverdracht dezelfde. Enerzijds het gevoel van trots dat dergelijke eer haar ten deel viel, anderzijds verbittering omdat iedereen wist dat wij niet naar Polen zullen vliegen ...’
Op de foto een bijzondere enveloppe met daarop een afbeelding van het vaandel en op de postzegel de beeltenis van Sosabowski. Deze postzegel is uitgegeven in 1989. Op deze manier werd de generaal na de val van het communisme geëerd in eigen land.
Beide onderstaande zwart-wit foto's tonen het vaandel ten tijde van de overdrachtop 15 juni (beide foto's via het Muzeum WP).
Dit bericht is opgenomen in ons Dossier Driel44 waar het hele verloop van de slag is na te lezen.