Een monument van een boek voor de vergeten helden
Een voor een druppelen berichten binnen van de laatste oorlogsveteranen die ons ontvallen. Wat ons dan nog rest zijn hun verhalen, de archiefbeelden en de eventuele tastbare sporen in het landschap. Het is precies wat het met betrokkenheid gemaakt boek Vergeten helden over de Eerste Poolse Pantserdivisie samenbrengt. Een compliment aan uitgeverij Lannoo die er voor koos om de samenstellers de ruimte te geven er zo'n mooi boek van te maken. Het boek is verkrijgbaar bij uw lokale boekhandel en uiteraard ook online voor €34,99.
De makers
De ene maker door toeval, de andere maker door zijn werk bij de gemeente Tielt komen in aanraking met, en raken gegrepen door het verhaal van de Eerste Poolse Pantserdivisie. Of beter gezegd de individuele verhalen van de mannen en deels ook vrouwen die dit grote verhaal vormen van de bevrijding van België en Nederland.
De verhalen
De verhalen van de veteranen verschillen van omvang. Bij de ene veteraan is het een feitelijke biografie hoe de veteraan vanuit Polen bij de Pantserdivisie terecht kwam die eindigt met bijvoorbeeld de zakelijke observatie "Brezski beslist terug te keren". Achter deze beslissing schuilt de politieke lading van een communistisch Polen waar strijders uit het westen zeker niet hartelijk werden ontvangen en vaak zelfs werden achtergesteld of vervolgd. Bij de andere veteraan krijgen we meer een inkijk in de ervaringen en de impact die deze op de mannen hebben gehad.
"Ik was compleet tureluut"
Veteraan Recki na een bombardement door eigen vliegtuigen
Ook maken de verschillende biografieën inzichtelijk hoe verschillend de routes waren die de mannen aflegde om zich bij de divisie aan te sluiten. De ene woonde al in Frankrijk voor de oorlog. De andere vlucht na de val van Polen via centraal Europa naar Frankrijk en komt zo in 1940 in Schotland terecht. Veteraan Semrau groeit op in het noorden van Polen. Zijn moeder vlucht met hem en twee andere kinderen naar het oosten. Weg van de Duitser bij de inval van 1939. Als ze daarbij stuiten op de aanvallende Russische troepen worden ze gedeporteerd naar Siberië. Semrau volgde na zijn vrijlating de gebruikelijk route via Perzië naar Schotland. Een andere variant is na zware mishandelingen de kracht hebben om te ontsnappen uit dwangarbeid in Duitsland om vervolgens via bezet Frankrijk naar Gibraltar te vlucht. Ieder verhaal is uniek en gaat gepaard met zijn eigen emoties.
De tastbare herinneringen
Waar het boek historische materiaal bevat is het vooral ook een fotoboek met de al genoemde portretten maar ook een fotoverslag van de reis die de maker aflegde langs de route van de divisie. Daarbij fotografeerde hij het landschap al dan niet met objecten die een herinnering oproepen aan de gebeurtenissen van 1944-1945. Of dit nu overblijfselen zijn van bunkers, grotere en kleinere monumenten of simpelweg (nog) niet vergane sporen zoals een in beton of een boom gekerfd embleem.
Doordat bij iedere foto de coördinaten zijn afgedrukt kunt u met de verhalen onder uw arm op zoek naar deze sporen en zo uw eigen zoektocht naar het verleden vormgeven.
Of u geniet gewoon vanuit uw luie stoel van de verhalen en de mooie beelden. Bestel het boek Vergeten helden nu.
Een impressie van het boek op issuu:
Of bekijk de promotievideo van de makers:
Vergeten Helden / Forgotten Heroes from Johannes Vande Voorde on Vimeo.
2 Responses