Airborne Museum Oosterbeek (her)opent - een impressie door een Poolse bril
Afgelopen maandag gingen de deuren van het Airborne Museum weer open. Wat het extra bijzonder maakte is dat het, voorafgaande aan de sluiting in het kader van de corona-maatregelen, grondig is gerenoveerd. Wij namen eind vorige week een kijkje.
De renovatie
Na de piekperiode september vorig jaar ging het museum dicht voor een grondige renovatie. Ten eerste is het gebouw, de historische Villa Hartenstein gerenoveerd en op verschillende punten in de oude luister hersteld. Ten tweede is de inrichting van de collectie op de schop gegaan. Daarbij is de tentoonstelling van artefacten aangevuld met veel interactief materiaal. In de kelder is nu een speciale activiteit gemaakt voor kinderen op basis van het verhaal Waterschapheuvel.
De heropening
In de tweede week van maart stond alles in de startblokken voor een grootste opening met velen genodigden. Helaas viel dat alles in duigen met de persconferentie van de premier de dag daarvoor waarin de start van de 'inteligente lockdown' werd aangekondigd. Die betekende dat de opening niet door kon gaan maar zelfs dat het museum in het geheel dicht moest blijven. Op 1 juni was het dan zo ver. Het museum kon met enige aanpassingen open. Zo moet u nu kaarten reserveren voor een tijdstip en staat bij iedere ruimte hoeveel individuen (of huishoudens) de ruimte te gelijkertijd mogen betreden.
Met Poolse ogen en oren
Gegeven onze achtergrond zijn we zeer vertrouwd met het verhaal wat in het museum wordt verteld. Toch wist de inrichting ons nog te verrassen. Zo is de eregalerij, die voorheen een 'aankleding' leek in de grote zaal, nu in een aparte ruimte ingericht. Daardoor komt deze veel beter tot zijn recht en krijgen de verschillende onderscheidingen en hun ontvangers veel meer de aandacht die ze verdienen. Daarna volgt een route door het gebouw die de tijdslijn volgt van Nederland bezet, de landingen, de gevechten en de nasleep. Het verloop van de slag wordt in een mooie filmzaal in ongeveer 5 minuten op een zeer overzichtelijke manier getoond waarbij ieder in de eigen taal de voice-over kan horen via de audiotour.
Poolse audiotour
De tentoonstelling is overzichtelijk vormgegeven en door middel van een audiotour voorzien van duidelijke uitleg. Daardoor zijn de teksten in de ruimtes zelf beperkt tot het hoogst noodzakelijke wat een zekere rust geeft. Ook kan de gebruiker zelf kiezen wat hij wanneer beluisterd met de simpel te bedienen audiotour of op welke objecten de bezoeker wil inzoomen. Belangrijk voor Poolse gasten: Deze audiotour is nu ook volledig in het Pools beschikbaar. Ook is er, in het Nederlands, een speciale tour voor kinderen met opdrachten.
De Poolse bijdrage
De Poolse bijdrage loopt integraal door de tentoonstelling heen met niet alleen aandacht voor de objecten maar ook de rol van generaal Sosabowski als kritische bevelvoerder van de Polen, via de rol van zondebok voor het mislukken van de operatie tot het eerherstel met de Willemsorde voor de brigade en de Bronzen leeuw voor de generaal.
Met de audiovisuele middelen is er nu ook ruimte om de Poolse rol in een breder perspectief te plaatsen en aandacht te schenken aan de situatie in Polen.
Tekst loopt door onder afbeelding
Bij deze achtergrond verhalen komt onder andere het verhaal terug van Józef Wojciechowski en zijn vrouw Emilia waaraan het museum in 2016 een aparte expositie wijdde.
Interactief
Airborne Experience
Indrukwekkend is en blijft de Airborne Experience. Dit levensgrote diorama met een straat waardoor je tussen de gevechten loopt is ook onder handen genomen. Zo ging je altijd al naar binnen via de romp van een zweefvliegtuig. Deze is nu voorzien van geluid en bewegingseffecten waardoor je zelf 'airborne' gaat, de Noordzee oversteekt en landt op de terreinen rond Wolfheze/Oosterbeek.
Waterschapsheuvel
Speciaal voor kinderen zijn er, op basis van het verhaal van Waterschapsheuvel, in de kelder een aantal ruimtes gemaakt.
Waterschapsheuvel (Watership Down) is vooral bekend van de tekenfilm en het bijbehorende Bright Eyes. Het is geschreven door Richard Adams die tijdens de oorlog diende in de Airborne Forces. Het verhaal is een allegorie op de strijd tussen tirannie en vrijheid en daarmee zeer toepasselijk op deze plaats.
Door samen te werken moeten de kinderen opdrachten uitvoeren zodat ze aan het einde de laatste opdracht tot een goed einde kunnen brengen. De proefpersonen in ons gezelschap die tot de doelgroep behoorde waren enthousiast.
Ervaar het zelf
Hopelijk is deze beschrijving genoeg om u te overtuigen om het zelf te gaan ervaren. Heeft u contact met Polen die het Nederland en Engels misschien niet goed of voldoende beheersen? Met de audiotour in het Pools is dat nu ook geen probleem meer dus neem ze mee!
Veel verhalen en wisselende indrukken
De tentoonstelling is overzichtelijk en te gelijkertijd bevat nog zo veel bijzonder voorwerpen en hun verhalen dat één bezoek misschien niet voldoende is. Zo ontdekten wij', toen we andere bezoekers spraken, dat we nog verschillende objecten van bekenden hadden gemist.
Ook voor kinderen is het een indrukwekkende ervaring, met Waterschapsheuvel als 'ontspanning' en de Experience die zelfs spannend of eng te noemen is maar in ieder geval impact heeft.
Houd de herinnering levend
U ondersteunt met uw bezoek een museum wat uw steun nu hard kan gebruiken. Niet alleen mist het een paar maanden inkomsten, ook de komende tijd zullen de inkomsten lager uitvallen door de beperkingen aan het aantal bezoekers. Op de site van het museum vindt u een goed onderbouwd verslag van de impact die de crisis heeft en hoe die een financieel gezonde culture instelling in de problemen brengt.
Dus gun uzelf een mooie ervaring. Daarmee kunt u respect betonen aan onze bevrijders die in Oosterbeek een forse tegenslag te verwerken kregen en helpt u tegelijkertijd het museum om dit belangrijke verhaal te blijven vertellen. Hartenstein - het gebouw en de vriendelijke en betrokken medewerkers en vrijwilligers - is er weer klaar voor!
