Investeren in Polen? Lees deze tips

Bij het doen van investeringen zijn er altijd veel aspecten waar een ondernemer rekening mee moet houden. Hier tippen we er zes aan die in Polen van belang zijn.

Tip 1: Voorkeursrecht -recht van eerste weigering

Onder het Poolse recht kan de (lokale) overheid, en sommige staatsbedrijven, een verkoop weigeren. Bijvoorbeeld bij:

• onontwikkelde eigendommen die de huidige verkoper van  de (lokale) overheden heeft gekocht;
• een herhaaldelijk 'vruchtgebruik' van het niet ontwikkelde terrein;
• eigendom dat is geregistreerd als monument;
• of eigendom in één van de 'Speciale Economische Zones';

Een koopovereenkomst die inbreuk maakt op deze wetten is ongeldig. De aanschaf van dergelijke eigendommen is wel mogelijk maar vraagt om de nodige aandacht en zorgvuldigheid om te voorkomen dat door de overheden een beroep wordt gedaan op deze wet. Belangrijk is dan ook om bij de aanschaf van eigendommen zeker te weten dat deze wet niet van toepassing is het aan te schaffen stuk vastgoed.

Tip 2: Let op onteigening

Het is cruciaal om vast te stellen of een eigendom in het verleden niet is onteigend. Vorige onteigende eigenaren of hun erfgenamen kunnen claims hebben of leggen op het vastgoed. Dit kan gaan van het recht van eerste weigering of zelfs een terugvordering.
Hiermee loopt de investeerder zelf het risico op onteigening. Net als in Nederland is er ook een risico naar de toekomst toe. Als voor de aanleg van infrastructuur het terrein nodig is kan ook de Poolse overheid over gaan tot onteigening/uitkoop.

Het is dan ook belangrijk om zichzelf goed te informeren over de historie van het eigendom en zich te verdiepen in de te verwachten ontwikkeling van de regio.

Tip 3: Bestemmingsplannen

Een investering moet passen in het bestemmingplan van het gebied. Als een dergelijk bestemmingsplan ontbreekt of niet matcht met de voorgenomen investering is het noodzakelijk een individueel vergunning te krijgen voor de bestemming. Hierin is het noodzaklijk vast te leggen welke plannen er zijn qua productiecapaciteit, wijze van grondgebruik no zo meer nog voordat begonnen kan worden met ede aanvraag van een bouwvergunning. Ook hier geldt dat als niet aan de regelgeving wordt voldaan en rechtelijke stappen kunnen volgen tot het intrekken van de bouwvergunning en eventueel de sloop van het gebouw aan toe. Eigenlijk zijn deze regels in zeker zin vergelijkbaar met Nederland.

Tip 4: Milieuvergunningen

Voor sommige activiteiten zijn milieuvergunningen nodig. Ook hier kan het nodig zijn deze eerst te verkrijgen voordat een bouwvergunning wordt aangevraagd. Als er een grote impact op het milieu verwacht wordt, is ook in Polen een Milieu Impact Analyse vereist waarvan een rapport moet worden opgeleverd aan de betrokken overheden. Ook hier kan het niet voldoen aan de eisen leiden tot het ongeldig verklaren van de bouwvergunning.

Tip 5: Gebruik landbouwgrond

Als een gebied is aangeduid als landbouwgrond, moet voordat een bouwvergunning wordt aangevraagd, de grond eerst worden 'uitgesloten van landbouwgebruik'. Deze procedure kan prijzig uitpakken tot bijna een half miljoen Złoty per hectare. Ook hier geldt dat het niet goed naleven van deze regels kan leiden tot het ongeldig verklaren van de bouwvergunning.

Van beperkingen naar mogelijkheden

Bovenstaande regels zijn overwegend beperkend maar grotendeels goed vergelijkbaar met regels in Nederland als het gaat om bestemmingsplannen en milieu. Een deel van de regels zijn om speculatie te beperken. Zo is het nu niet mogelijk om voormalige overheidseigendom snel met grote winst door te verkopen (recht van eerste weigering) of te kiezen voor in potentie goedkopere landbouwgrond voor de investering in plaats van eventueel daarvoor aangeduide industrieterreinen. Het lijkt dat er alleen sprake is van ogenschijnlijke beperkingen. Ogenschijnlijk want met de juiste kennis van zaken hoeven die niet tot problemen te leiden. Er is ook ruimte voor ondersteuning door de staat om investeringen aan te moedigen. Dit gebeurt in de zo geheten 'Speciale Economische Zones' en dit leidt tot tip 6.

Tip 6: Hulp van de overheden

Een investering in Polen kan staatssteun krijgen in de vorm van financiering als onderdeel van het programma met de mooie naam: “Programme of support of investments of considerable importance to the Polish economy in 2011 – 2023”.

Als een bedrijf ervoor kiest, en toestemming krijgt, om zich te vestigen in één van de veertien speciale 'economische zones'  in Polen dan kan het bedrijf nog proviteren van extra belastingvoordelen. Dit is zeer aantrekkelijk gebleken voor verschillende investeerders de afgelopen jaren.

Doel van deze 'Special Economic Zones' is:

• versnelling van de ontwikkeling van regio's;
• ontwikkeling en benutting van nieuwe technologie en technische oplossingen in de nationale economie;
• verhogen concurrentiekracht in goederen en diensten;
• ontwikkeling van de potentie van industrie en infrastructuur;
• ontwikkelen van werkgelegenheid.

Onderstaande kaartje toont de steden die het centrum vormen voor een regio:

De regio's behorend bij de in rood weergegeven steden gaan verder dan alleen de directe omgeving. Ook zit er overlap in deze regio's. Hier vindt u een interactieve versie van deze kaart waarop u kan doorklikken naar informatie per specifieke regio.

Bronnen voor dit artikel

Dit artikel is een vertaling (en bewerking) van een artikel dat eerder verscheen op de engelstalige site Poland Today. De informatie over de Speciale Economische Zones komt van de site van de overheidsorganisatie Polish Investement & Trade Agency.