Nummer 1 hit van Kazik leidt tot ophef
De uitzending van afgelopen vrijdag van de langstlopende hitlijst in Polen is offline gehaald. Reden? Het nummer "Twój ból jest lepszy niż mój" van Kazik kwam vrijdag van niets binnen op nummer 1. Dit vraagt om een uitleg.
Lista Przebojów Programu Trzeciego
De hitlijst van radio Trójka bestaat al sinds 24 april 1982 in Polen. De zender zou je kunnen vergelijk met hilversum, en later radio 3 in Nederland. Alleen was in Polen in de jaren tachtig natuurlijk het communisme nog aan de macht en vanaf het begin zond het programma niet alleen Poolse muziek uit maar ook internationale hits.
Voor het tijdsbeeld: De DJ Marek Niedźwiecki kon de volgende top drie uitzenden: "I'll Find My Way Home" van Jon and Vangelis, "O! Nie rób tyle hałasu" van de Poolse band Maanam en "For Those About to Rock (We Salute You)" van AC/DC. Al die jaren onder het communisme is het programma nooit een strobreed in de weg gelegd.
Nederlandse inbreng
Later in de jaren tachtig kreeg de show een 'Nederlandse' inbreng. Alina Dragan uit Amsterdam deed verslag van de Nederlandse top 40 en de European Hot 100 Singles. Ook was er een bijdrage uit de VS over de Billboard Hot 100. De show was daarmee een icoon op de radio een die voor veel Polen die in die tijd op de middelbare school zaten nog herinneringen oproept.
"Twój ból jest lepszy niż mój"
De hit "Twój ból jest lepszy niż mój" van singer songwriter Kazik heeft al titel vrij vertaald "Jouw pijn is beter dan mijn pijn" en verwijst naar een incident van afgelopen 10 april en roept daarmee sterk in herinnering 'Some are more equal' uit Animal Farm.
De aanleiding voor het nummer
Terwijl in Polen een strenge lock down in bedrijf was, werd herdacht dat 10 jaar geleden de toenmalige Poolse president Lech Kaczyński omkwam bij een vliegtuigongeluk in Smolensk, Rusland. Een ongeluk dat volgens sommigen in het regeringskamp geen ongeluk was maar een aanslag. Behalve een officiële kranslegging waarbij nog redelijk de afstandsmaatregel in acht werd genomen, ging tweelingbroer en leider van de regeringspartij PiS, Jarosław Kaczyński langs meerdere begraafplaatsen met slachtoffers van de crash en het graf van zijn moeder (die niet bij de ramp is omgekomen maar een natuurlijke dood overleed). Dit terwijl begraafplaatsen vanwege de corona lock down gesloten waren zoals te zien is in een rapportage van zender TVN. Verder laten gemaakte opnames zien (Rzeczpospolita, TVN) dat het gezelschap het ook niet heel nauw nam met de 2 meter regel (in Polen is het 2 in plaats van 1,5 meter).
Protestsong wordt een hit
Omdat andere families niet naar de graven van hun geliefden mochten heeft Kazik het nummer "Twój ból jest lepszy niż mój" als protestsong geschreven. En waar over smaak valt te twisten, raakte Kazik met zijn nummer (zie video hieronder) duidelijk een snaar en kwam het nummer van niets binnen op nummer 1 in editie 1998 van de hitlijst.
De uitslag van lijst 1998 verdwijnt
Snel na de uitzending was de uitslag van de site verdwenen en op zaterdagmorgen zei het hoofd van de zender, Tomasz Kowalczewski, dat er onregelmatigheden waren opgetreden tijdens het stemmen en dat om die reden de uitslag nietig verklaard is. Een dergelijke ingreep is zelfs ten tijde van het communisme niet voorgekomen. De staatradio is net als de tv een spreekbuis van de regering.
Het statement leidde op sociale media al tot de observatie dat deze tekst binnenkort zo hergebruikt kan worden bij de presidentsverkiezingen.
Het mag ook geen verrassing zijn dat het hele weekend al politici van de regering en oppositie en presidentskandidaten standpunten innemen over deze bijzondere gang van zaken.
Marek Niedźwiecki stapt op: einde van een tijdperk
De show werd nog steeds gepresenteerd door Marek Niedźwiecki (sinds 2010 afgewisseld met Piotr Baron). De gang van zaken is voor hem aanleiding om op te stappen bij radio Trójka waarmee een einde komt aan 38 jaar presentatie van Lista Przebojów Programu Trzeciego. De 2000ste hitlijst zal iemand anders moeten presenteren.