Adam Zamoyski, Pools Historicus

Voor Nederlanders met een interesse in de Poolse geschiedenis is er een breed pallet aan historische boeken te vinden. Eén van de schrijvers waar je dan op stuit is die van Adam Zamoyski. Hij debuteerde in 1980 met een biografie over Chopin.

Adam Zamoyski's achtergrond

Adam Stefan Zamoyski, geboren in 1949 in New York, groeide op in Engeland. Daar studeerde hij geschiedenis en moderne talen in Oxford. Hij heeft de dubbele Pools-Britse nationaliteit en spreekt Engels, Pools, Frans, Italiaans en Russisch.

Zijn ouders stamden uit oude Poolse adellijke families. Graaf Stefan Zamoyski (1904-1976) is zijn vader en prinses Elizabeth Czartoryska (1905-1989) zijn moeder. Ze was een telg uit de Czartoryski-familie. Deze familie is van Litouwse afkomst uit Ruthenia en was lange tijd een van de belangrijkste adellijke families. Veel van hun erfgoed is nog in Polen terug te vinden. Zo zijn er naar hen vernoemde paleizen in Lublin, Puławy en Sieniawa. Ook was de familie enige tijd eigenaar van het Wilanów Paleis in Warszawa. In Kraków is ook nog het Czartoryski Museum met in de collectie Da Vinci's De dame met de hermelijn.

De ouders van Adam Zamoyski trouwden in 1929 in Gołuchów, Polen, maar verlieten hun geboorteland in 1939 kort na de invasie door Duitsland en Rusland. Nadat Polen na de Tweede Wereldoorlog in de invloedssfeer van de Sovjet Unie kwam, vestigden zij zich uiteindelijk in Londen.

Zamoyski woont in Londen met zijn vrouw, de schilder Emma Sergeant. Zij tekende ook het portret dat we met haar toestemming mogen gebruiken bij dit artikel.

Adam Zamoyski by Emma Sergeant ©

Hij heeft een tweede huis in de buurt van Zamość. Een stad in het oosten van Polen. Deze stad is in de 16e eeuw gesticht door zijn voorvaders en bekend om zijn Renaissancekarakter. In het tijdschrift Nexus is een artikel te lezen van zijn hand over deze stad.

Zamoyski zijn werk

Biografieën

In 1980 verscheen de eerste publicatie van de hand van Adam Zamoyksi Chopin: A Biography. In 2010 publiceerde hij nog een tweede boek over de Poolse pianist Chopin. Prince of the Romantics. 

In Paderewski. A Biography (1982) besteedt Zamoyski aandacht aan een andere pianist en componist die in 1919 ook minister-president werd van de nieuw gevormde Poolse natie.

Door op de jaartallen te klikken gaat u direct naar Amazon waar u meer informatie over deze boeken vindt.

Strijdtoneel

Zamoyski belicht in verschillende boeken ook voor Nederlanders minder bekende strijdtonelen. De strijd van Polen tegen de Russen toen die in 1920 gewapenderwijs het communisme wilde verspreiden: The Battle for the Marchlands. A history of the 1920 Polish-Soviet War (1981) en Warsaw 1920 - Lenin's Failed Conquest of Europe (2008).

The Forgotten Few: The Polish Air Force in the Second World War (1995) beschrijft de bijdrage van Poolse vliegers in de Tweede Wereldoorlog zoals van het 303 Squadron.

Meer over Polen

Behalve bovenstaande boeken verschenen meer titels over de Poolse geschiedenis:

• 1987: The Polish Way: A Thousand-Year History of the Poles and Their Culture
• 1992: The Last King of Poland over Stanisław August Poniatowski (zijn moeder was een Czartoryski) die probeerde het Pools - Litouwse Gemenebest te hervormen. Zo beperkte hij het Liberum Veto dat de Poolse landdag weinig slagvaardig maakte. In deze periode ontstond ook de eerste grondwet van Europa, op 3 mei 1791. Al deze hervormingen vormden een bedreiging voor Pruisen, Oostenrijk en Rusland die in drie stappen Polen verdeelden waardoor het land voor ruim een eeuw van de kaart verdween.
• 2001: Poland: A Traveller's Gazetteer
• 2001: The Czartoryski Museum (over het eerder genoemde museum)
• 2009: Poland: A History

Revolutie in Europa

De periode van eind achttiende eeuw en de negentiende eeuw mag op Zamoyksi's warme belangstelling rekenen. Over deze periode schreef hij de volgende titels:

• 1999: Holy Madness: Romantics, Patriots and Revolutionaries 1776-1871
• 2004: Moscow 1812: Napoleon's Fatal March on Moscow
• 2007: Rites of Peace, The fall of Napoleon & the Congress of Vienna
• 2014: Phantom Terror: The Threat of Revolution and the Repression of Liberty 1789-1848.

Ander werk

Behalve bovenstaande titels heeft Zamoyski ook meegeschreven aan diverse andere boeken. Verder publiceert hij artikelen en essays in verschillendegerenommeerde dagbladen zoals The Times en The Guardian en tijdschriften zoals de Poolse Newsweek en Rzeczpospolita. Verder levert hij met regelmaat bijdragen aan het tijdschrift en bijeenkomsten van Nexus. Ook is Zamoyski betrokken bij een groot scala aan ideële en culturele instellingen.

In het Nederlands verschenen

Bij uitgeverij Balans zijn vijf titels van Zamoyski in het Nederlands verschenen:

• Chopin, de biografie
• De Fantoomterreur, revolutiedreiging en de onderdrukking van de vrijheid 1789-1848 (Review op Nexus)
• 1812, Napoleons fatale veldtocht naar Moskou
• De slag om Warschau, Lenins mislukte aanval op Europa
• De ondergang van Napoleon, en het congres van Wenen

'Napoleon, De Grote' ja of nee?

In onderstaande video kunt u kennismaken met Adam Zamoyski. Onder aanvoering van de Jeremy Paxman gaat hij in debat met historicus Andrew Roberts over de vraag of hij 'De Grote' genoemd mag worden. Een debat met de nodige Britse humor, de moeite van het kijken waard.

Binnenkort verwacht van Zamoyski

Op 18 september verschijnt in Nederland het nieuwste boek van Zamoyski. Hierin combineert hij zijn liefde voor de periode van de achttiende, negentiende eeuw met die voor biografieën. Het nieuwe boek is Napoleon, De man achter de mythe. Net als de andere vertalingen van zijn werk uitgegeven door Balans. Dit boek is nu al te bestellen.