Boekrecensie Vrachtbrief

Op 3 februari verschijnt de roman Vrachtbrief van de Oosterbeekse schrijfster Miriam Guensberg. Net als haar vorige roman is er een link met onze Poolse bevrijders. De hoofdpersoon is Myron Kaminski. Ooit vocht hij met generaal Maczek voor de bevrijding van Nederland.

Synopsis van het verhaal en de link met Maczek

Zeven oldtimers uit de verzameling van Myron Kaminski staan model voor zes episodes uit zijn leven een een rode draad, namelijk het misbruik in de katholieke kerk. Iedere oldtimer is ook verbonden met zeven vrouwen of zijn nakomelingen bij deze vrouwen. De titel vrachtbrief verwijst naar de vrachtbrief die de schrijfster mee krijgt als ze de oldtimers aan het einde van Kaminski's leven moet afleveren bij de nazaten.

Het boek bevat dan ook zeven hoofdstukken die geschreven worden alsof Myron ze via een dicteerapparaat vertelt aan de ik persoon, een net afgestuurde journaliste met een passie voor oude auto's die zijn verhalen optekent. Aan het einde van ieder hoofdstuk beschrijft deze ik persoon hoe ze de oldtimer daadwerkelijk aflevert.

Bij het boek is een mooi vormgegeven website met introducties van de gebruikte auto's, muziekstukken en teksten van het boek.

Veteraan van de pantserdivisie

Aan de hand van deze episodes in het leven van Myron volgen we niet alleen zijn leven maar ook in stappen de Poolse pantserdivisie van generaal Maczek. Myron maakt als aalmoezenier onderdeel uit van dit leger samen met zijn jeugdvriend die hospik is. Daardoor voert het verhaal de lezer ook langs de route van het Maczeks divisie: De slag bij Falaise, uiteraard de bevrijding van Breda maar ook de bevrijding van Oberlangen toen de divisie in het oosten van Nederland was. In het begin van de oorlog is Myron getuige van de Duitse onderdrukking in Polen waarmee de gedrevenheid van de Polen geïllustreerd wordt.

Al die tijd draagt Myron een geheim met zich mee uit zijn Poolse jeugd wat aan het einde van het boek tot een ontknoping komt.

Kunstige vervlechting

Guensberg weet in deze roman veel onderwerpen op een kunstige manier te vervlechten: De onderdrukking van Polen in de Tweede Wereldoorlog, hun rol bij de bevrijding van West-Europa, hoe de soldaten niet meer terug konden maar ook misbruik in de katholieke kerk en de doofpot cultuur. Dit nog eens gecombineerd met beschrijvingen van de oldtimers en muziekstukken die dan weer symbool staan voor een een van de episodes en liefdesgeschiedenissen van Myron. Myron die als pater wel verdacht veel kinderen achterlaat. Iets wat bij het lezen ongewild een zin oproept uit Goodnight Saigon van Billy Joel: "They left their childhood. On every acre" en ook niet direct sympathie voor de hoofdpersoon in de hand werkt.

Een introductie

De vraag is of niet te veel lijnen door elkaar gevlochten zijn maar met deze vervlechting bereikt Guensberg waarschijnlijk wel een nieuw een lezerspubliek voor de geschiedenis van de pantserdivisie. Vermoedelijk is het publiek voor dergelijke romans een andere doelgroep dan de liefhebbers van een  accuraat historisch verslag. Voor die tweede doelgroep laat Guensberg de hoofdpersoon zelf zeggen dat hij geen militair historisch accuraat verslag van de gevechten wil doen.

De roman verschijnt op 3 februari en is onder andere te bestellen bij bol.com.