J'accuse, film van Polanski nu te zien op Picl
De recentste, prijswinnende film, J'accuse van de inmiddels 87 jarige regisseur Roman Polanski is nu ook in Nederland uitgebracht. Omdat we niet naar filmtheaters kunnen is de film te zien op streamingplatform Picl. Picl is het streamingplatform van de samenwerkende filmtheaters waarop films aangeboden worden die (normaal gesproken) op dat moment ook in de Bioscoop te zien zijn.
De film, een synopsis
De film draait om een gerechtelijke dwaling en antisemitisme in Frnakrijk aan het einde van de 19de eeuw. Vanuit het standpunt van Kolonel Picquart ontdekken we, als hij aan het hoofd komt van het bureau voor contraspionage, dat bewijzen tegen Kapitein Alfred Dreyfus vervalst zijn. Vanaf dan, en met gevaar voor zijn eigen carrière en leven, zet hij alles op alles om de ware schuldigen te ontmaskeren en Alfred Dreyfus in eer te herstellen.
Controverse
Waar de film geroemd wordt om zijn kwaliteit is de regisseur met controverse omgeven. Dit alles heeft te maken met zijn verleden waarin meerdere male sprake is van misbruik van, vaak minderjarige, vrouwen.
Reden dat bij de uitreiking van de Cesars in Frankrijk in februari protesten waren. De film won daar de onder andere prijs voor de beste regie (Polanski zelf dus) de beste adaptatie van het scenario (gebaseerd op het boek van Robert Harris die samen met Polanski dit bewerkte voor het scenario) en beste kostuums.
Kunst en de kunstenaar
Blijkbaar heeft de distributeur rond alle controverse geaarzelfd of deze film uitgebracht moest worden in Nederland en de Nederlandse premiere strond gepland voor afgelopen week in de Balie in Amsterdam. Dit zou vooraf gegaan worden door een debat met onder andere de distributeur (Cineart), regisseurs Terstall, Nechusthan en Koolhoven en schrijfster Jessica Durlacher. Als alternatief heeft de Balie een livestream georganiseerd waarvoor alleen Jessica Durlacher overbleef. Deze stream is nog terug te zien op de site van de Balie (en onderaan dit artikel) maar bij deze een spoiler alert: De essentie van de discussie is: Goede film, gedrag Polanski verwerpelijk maar laten we de kunst los zien van de kunstenaar.
Ook De Volkskrant laat drie filmmakers reageren op de vraag: Kan de nieuwe film van de omstreden Roman Polanski wel zomaar worden vertoond? Aan het woord komen: Dana Nechusthan, Sacha Polak en Nouchka van Brakel.
Levensloop en werk
Interessanter is mogelijk de bijdrage van Jan Pieter Ekker die op 15 april verscheen in Het Parool naar aanleiding van het uitkomen van de film in Nederland. In zijn artikel volgen we Polański van zijn geboorte in 1933 tot aan het verschijnen van de film in 2019. Deze globale biografie bevat de werken die de regisseur maakte van zij Poolse debuut, de thriller Nóż w wodzie (Het mes in het water | Trailer onderaan dit artikel), films als Chinatown en The Pianist. Maar ook zijn vermoorde vrouw actrice Sharon Tate en de escapades met minder jarige vrouwen die de regisseur op kritiek komen te staan.
#MeToo
De kritiek rond de film concentreert zich op de vraag of door een film te maken over een valselijk van spionage beschuldigde militair Polanski een analogie wil trekken met zijn eigen leven en de beschuldigingen van misbruik. Het Parool sluit het artikel af met deze twee alinea's:
“Als je weet wat er allemaal is gebeurd in zijn leven, begrijp je ook dat hij het gevoel kent om vervolgd te worden,” zei Emmanuelle Seigner op een persconferentie tijdens het filmfestival van Venetië. En Polanski zelf? ‘Ik weet dat veel mensen me zien als een kwaadaardige, losbandige dwerg,’ schrijft Polanski in zijn autobiografie. ‘Mijn vrienden – en de vrouwen in mijn leven – weten wel beter.’
In een interview ter promotie van J’accuse verklaart hij dat hij goed bekend is met de werking van het vervolgingsapparaat dat hij in zijn film laat zien. “Ik zie dezelfde vastberadenheid om de feiten te ontkennen en mij te veroordelen voor dingen die ik niet heb gedaan. De meeste mensen die mij lastigvallen, kennen mij niet en weten niets van de zaak af.”
Het Parool: ‘De kwestie’ rond Roman Polanski speelt weer een rol in tijden van #MeToo
Lees eventueel ook de recensie in NRC: J'accuse mist een hart of de Volkskrant: Polanski’s J’accuse is een stijlvolle aanklacht tegen antisemitisme ★★★★☆
