De kleine opstandeling

In 1994 was ik voor het eerst in Warschau en stond ik oog in oog met het beeldje van de Kleine Opstandeling. En ja, ook ik keek toen (nog) met de 'toeristenblik' zoals Pieter van Os het noemt in zijn artikel 'Een kind soldaat als held en schande' in de Groene Amsterdammer. In 1994 was de Opstand van Warschau natuurlijk 50 jaar geleden.

De opstand herdenken

Deze mijlpaal had als extra dimensie dat het de eerste keer was dat de herdenking van een lustrum in volledige vrijheid kon plaatsvinden en de verhalen van de opstandelingen echt gehoord mochten worden. Sindsdien heeft de herdenking van de opstand alleen maar meer gewicht gekregen en staat ieder jaar een miljoenenstad één minuut stil. Deherdenking wordt de laatste jaren meer en meer ook een uiting van nationalisme.

Monument als aanjager voor debat

Het officiële monument voor de opstand is een beeldengroep, geflankeerd door het moderne gebouw van het gerechtshof.

Het monument voor de opstand naast het Hooggerechtshof

De Kleine Opstandeling blijft bezoekers trekken aan de rand van de oude stad en, zoals uit het artikel van Pieter van Os blijkt, blijft het ook aanleiding voor debat. Daarmee kan je zeggen dat dit beeld van Jerzy Jarnuszkiewicz nog niet aan kracht heeft ingeboet als het door de Kleine Opstandeling discussie ontstaat. Wat jammer is dat, zoals Pieter betoogt, het beeld een splijtzwam is in de culturele burgeroorlog, een Zwarte Piet van Warschau maar ".... anders dan in Nederland zit er in Polen nauwelijks beweging in het debat..".

Lees het hele artikel van Pieter op de Groene Amsterdammer.

De afbeelding bij dit bericht komt van de Twittertijdslijn van de kunstenaar Jan Mencwel.

7 lat temu w #DzieńDziecka "przywróciliśmy dzieciństwo" pomnikowi Małego Powstańca w proteście przeciw udziałowi dzieci w konfliktach zbrojnych. Nadal aktualne i niestety pewnie jeszcze długo będzie. https://t.co/ubcGHZGyet pic.twitter.com/sR9f6x8G9y

— Jan Mencwel (@JanMencwel) 1 juni 2018