Category Archives: Cultuur

Wałęsa Map of Hope, film van Wajda

In onze agenda hebben we de vertoning opgenomen van de film die regisseur Andrzej Wajda maakte van Lech Wałęsa: De verpersoonlijking van de strijd tegen het communisme in Polen.

Deze film, volgens de Volkskrant 'met het hart gemaakt', vertelt het verhaal van de leider van Solidarność en de strijd tegen het communistische regime in Polen.

De film overspant de jaren zeventig en tachtig waarin Wałęsa steeds prominenter het verzet tegen het regime leidt.

Walesa, Man of Hope, schetst middels een vermenging van archiefbeelden, Poolse punkrock op de geluidsband en nagespeelde scènes, op fraaie wijze een beeld van een tijdperk waarin onderdrukking de norm was en de rechten van individuen met voeten werden getreden. (bron: NRC)

De acteur Robert Wieckiewicz geeft Wałęsa gestalte.

Robert Wieckiewicz speelt hem met verve als de laconieke vrijbuiter die moeilijk was te intimideren. Naast Wieckiewicz speelt Agnieszka Grochowska een mooie bijrol als Danuta Walesa, de meer bescheiden maar even karaktervaste echtgenote die het niet altijd even gemakkelijk had. (bron: BN De Stem).

Het karakter van Wałęsa blijft volgens de verschillende recenties wel oppervlakkig:

Niemand geschikter dan Andrzej Wajda om het levensverhaal van Lech Wałęsa te verfilmen zou je denken. Maar door zijn betrokkenheid en persoonlijke relatie met Wałęsa zit hij wel erg dicht op de materie. Een echt kritische blik wordt dan ook niet op de Pool geworpen. Wajda vertelt het verhaal van Wałęsa van 1970 tot 1990. Daarmee vermijdt Wajda het presidentsambt van Wałęsa, waarmee hij bijna al zijn populariteit bij het Poolse volk weer verspeelde. Wat wel overblijft is een boeiende, bij vlagen enerverende biopic over Wałęsa's strijd tegen de overheid voor meer rechten en salaris voor de arbeiders. (bron: filmtotaal)

Ook NRC tipt dit op vergelijke wijze aan:

Wajda schetst zijn vriend Walesa als onkreukbare held. Hij eindigt zijn film heel slim in 1989. Tussen 1990 en 1995 bleek Walesa een teleurstellend president, tegenwoordig heeft hij een aartsconservatieve (en homofobe) moraal. Van zijn vroegere charisma is weinig meer over.

De film wordt gezien als het derde deel in een trilogie over Solidarność:

Meesterregisseur Andrzej Wajda (88), die na Man of Marble (1976) en Man of Iron (1981) nu eindelijk zijn 'solidariteits'-trilogie heeft afgerond, vindt steeds zulke treffende feiten en beelden om Walesa's leven en de situatie in Oostblok-Polen te kenschetsen. Als kader gebruiken Wajda en scenarist Janusz Głowacki een interview dat de Italiaanse journaliste Oriana Fallaci in 1981 met Walesa voerde: op die manier kan Walesa zelf de gebeurtenissen van commentaar voorzien. (bron: Volkskrant)

Voor het programma van de vertoningen in filmmuseum EYE zie de agenda. De film wordt ook vertoont in andere filmtheaters en filmhuizen, bijvoorbeeld in De Balie en Rialto in Amsterdam, het Filmhuis in Den Haag, Lux Nijmegen, Focus Filmtheater Arnhem, Chassé Breda of Plaza Futura in Eindhoven.

Zilveren Beer voor Małgorzata Szumowska in Berlijn

Op het filmfestival van Berlijn is de Poolse cinema goed voor twee prijzen. De regisseuse Małgorzata Szumowska won (ex aequo met Radu Jude) de Zilveren Beer voor beste regie met de film 'Body'. De film 'The Performer'  (eerder dit jaar te zien op het filmfestival van Rotterdam) kreeg de 'Think: Film Award'. Deze onderscheiding wordt op de…
Lees meer

De zwager van Rembrandt – Jan Makowski

Op 12 februari gaat in het Rijksmuseum in Amsterdam een tentoonstelling open van de late werken (1652-1655) van Rembrandt van Rijn afkomstig uit musea en privé-verzamelingen wereldwijd. Een geschikt moment om te schrijven over de banden die de schilder had met Polen. In de Gouden Eeuw dreef Nederland intensief handel met Polen. Parallel aan deze handel…
Lees meer

‘Body’ van Szumowska in competitie voor de Gouden Beer

Dit weekend begint het filmfestival van Berlijn, de Berlinale, met twee Poolse bijdragen. De film 'The Performer' ging eerder deze maand in première op het filmfestival van Rotterdam (lees ons bericht). De tweede film 'Body (Ciało) is in competitie voor de Gouden Beer voor beste film.

Małgorzata Szumowska

De regisseuse van 'Body', Małgorzata Szumowska, heeft meer dan tien films op haar naam staan. In 2013 kreeg ze op Berlinale de 'Teddy', een speciale prijs voor sociaal geëngageerde films, voor ‘In the name of...'. Een film over homoliefde en de katholieke kerk.
Eerder nam ze al aan het festival deel met de film 'Ono' (2004) en 'Sponsoring' (2012). Behalve dat haar film 'Body' te zien is op het festival, is Szumowska ook lid van de European Shooting Stars jury.

De films van Szumowska zijn drama's zonder happy end. De karakters in de films hebben een gecompliceerde geschiedenis, moeilijke jeugd en complexe verhoudingen met hun naasten. Voor haar nieuwste film ‘Body’ maakt Szumowska gebruik van elementen van zwarte komedie. Met de ervaring die ze inmiddels heeft opgedaan heeft ze het zelfvertrouwen om hier en daar ironie in het drama in te passen.

Over de film

Januzs Gajos in Body"Janusz is not a man to be easily shocked. As coroner he undertakes precise research, analysing the crime scene in minute detail. Despite the extreme situations he comes up against, he works hard. Perhaps too hard. Yet when faced with his anorexic daughter Olga, still grieving for her dead mother, he feels helpless. Fearing that she might kill herself, he commits her to a clinic where Anna, a psychologist, carries out her duties. Years before, Anna lost her baby to cot-death and now sequesters herself and her big dog in a heavily barricaded flat and conjures up spirits who communicate with the living from beyond the grave ...
Małgorzata Szumowska works with elements of black comedy to tell of the difficulties people encounter when struggling to cope with the loss of loved ones. The film explores the fear of and yet longing for intimacy, self-harm due to mental anguish and escaping into the esoteric. A complex meditation on the loneliness of the heart and the conflict between the rational and belief in a supernatural universe."

De rol van Janusz wordt gespeeld door Janusz Gajos, bij Nederlanders mogelijk bekend van zijn rol in de film 'Blanc'. Blanc was de middelste film van het, ook in Nederland bekende, drieluik Bleu, Blanc en Rouge van de Poolse cineast Krzysztof Kieślowski.

Naast de beide Poolse bijdragen is er ook nog een Russisch-Pools-Oekraïense co-productie te zien. De film 'Under Electric Clouds' van Alexey German.

Aanvulling: Zilveren beer voor beste regie

In Berlijn won de film de Zilveren Beer voor de beste regie.

Bronvermelding:
 De beschrijving van de film komt van de site Berlinale.
 De tekst over de regisseuse is een vertaling en bewerking van een artikel op Berlin Global.