Mist op een koude septembermorgen is niets bijzonder. Tegenwoordig is het vooral lastig in het verkeer en kan het betekenen de de ochtendspits langere files kent. In 1944, bij de bevrijding van Nederland, was de impact wel eens groter.
Mist houdt vliegtuigen aan de grond
Tijdens operatie Market Garden, in de volksmond de Slag om Arnhem, was mist van invloed op het strijdverloop. Na goed weer op de eerste dag, 17 september, speelde mist een negatieve rol de daarop volgende dagen. Het vertraagde de start van de vliegtuigen waardoor er per dag minder parachutisten en zweefvliegtuigen overgevlogen konden worden. Daardoor kostte het de geallieerden meerdere dagen om alle troepen naar Arnhem te krijgen met als ultiem effect dat de Polen pas op de 21ste september konden worden overgevlogen. De oorspronkelijk beoogde landingszones waren toen niet meer beschikbaar waarna de Polen gedropt werden bij Driel.
Mist dekt het slaan van een noodbrug en spaart Axel
Minder bekend is de rol van mist bij de bevrijding van zuid-west Nederland zoals de PZC deze optekent. Het verschafte de Polen van generaal Maczek dekking het het slaan van een noodbrug. En net zo goed als de transportvliegtuigen gehinderd werden door de mist gold dit ook voor bommenwerpers. Hierdoor bleef Axel een bombardement gespaard:
In de omgeving van het Gdynia-museum speelde het zich af, 75 jaar geleden. Iets verderop slaagden Poolse militairen erin in de nacht van 18 op 19 september 1944 een brug te slaan over het Zijkanaal naar Hulst.
Dat [het slaan van de brug red. PiB] gebeurde in de mist. ,,En dat is zo belangrijk geweest voor Axel”, vertelt Wim Kooijman, één van de vrijwilligers die de bevrijdingsactiviteiten hebben opgezet. ,,De vliegtuigen stonden in Engeland al klaar om Axel te bombarderen. Maar ze konden niet in actie komen vanwege de mist, terwijl Poolse militairen juist van dat weer gebruik konden maken om die brug aan te leggen. Anders was met Axel hetzelfde gebeurd als 11 september 1944 Breskens is overkomen. Het was verwoest.”
Bron: PZC
De foto toont Dakota's die parachutisten en voorraden droppen. © IWM (BU 1162)
