BBC reflecteert op het onafhankelijkheidsfeest in Polen

In het BBC 4 radio programma 'Start the week' blikt Amol Rajan terug op het weekend waarin Polen zijn honderd jarige onafhankelijkheid vierde. Dit doet hij met Witold Szablowski, Roxanna Panufnik, Michal Murawski en Adam Zamoyski. Hierbij wordt uiteraard ook stil gestaan bij de wijze waarop het feest is gevierd, de rol van extreem rechts en die van de regering rond deze festiviteiten.

Het programma (45 minuten) is terug te luisteren via de site van de BBC.

Adam Zamoyski: "Hoezo 100 jaar onafhankelijk?"

Het gesprek wordt afgetrapt door Adam Zamoyski die in een paar minuten tijd de bijna 1000 jaar geschiedenis van Polen samenvat. In de kern van zijn betoog ikiest hij een afwijkend perspectief. Waarom is er sprake van het frame van 100 jaar onafhankelijkheid? Het land bestond immers voor die tijd al als natie (toen er bijvoorbeeld nog geen sprake was van naties zoals Frankrijk en Duitsland). Verder argumenteert hij dat met de opdeling tussen Duitsland en Rusland in 1939 het land effectief ophield te bestaan. Hier was immers geen sprake van een bezetting (zoals bijvoorbeeld in Nederland en Belgie waarbij de eigen instituties in stand werden gehouden).

Net als tijdens de lezing die hij voor ons verzorgde in september neemt Zamoyski een afwijkend en daarmee verfrissend standpunt in en weet hij dit met een goed betoog en kennis van zaken te onderbouwen.

Witold Szablowski en dansende beren

De tweede spreker met een link naar onze berichtgeving is Witold Szablowski. In zijn boek Dansende Beren schets hij hoe tamme, afgerichte beren proberen te wennen aan hun nieuw verworven vrijheden maar uit eindelijk terugvallen in de reflex van het dansen. Lees hier meer over zijn boek of ga komende vrijdag naar zijn lezing in de bibliotheek van Den Haag.

Szablowski merkt overigens terecht op in zijn betoog dat hoewel de mars op zondag is georganiseerd door extreem rechtse groeperingen dat de meerderheid van de mensen die meelopen niet perse het gedachtegoed van deze groepen aanhangen. Het zijn 'gewone burgers' die uitdrukking willen geven aan hun gevoel van 'Pools zijn'. Dat ze daarmee eventuele legitimiteit verschaffen aan het denkbeeld van de organisatoren, net zoals de regering doet door te participeren, wordt door de deelnemers niet ingezien.

Poëzie en muziek

Interessant is ook het project dat Roxanna Panufnik beschrijft waarin ze Poolse volksmuziek samenbrengt met proza uit de achterliggende 100 jaar om daarmee de geschiedenis van Polen te vertellen.