Jenne Jan Holtland schreef op 2 oktober in de Volkskrant over de politiek satire waar Polen massaal naar kijkt. En u kunt meekijken op YouTube.
Polen kijken massaal naar politieke satire over regeringspartij
Vergeet de series op Netflix, in Polen is een politieke satire van eigen bodem de hit. Iedere week bekijken vele honderdduizenden, soms zelfs miljoenen, een nieuwe aflevering van Ucho Prezesa - letterlijk: 'Het oor van de voorzitter'. Na het succes van het eerste seizoen is onlangs de tweede reeks begonnen, met afleveringen van elk een kwartier lang.
Zomaar een ochtend op het kantoor van de Poolse regeringspartij Recht en Rechtvaardigheid (PiS). Zegt de minister van Buitenlandse Zaken: 'We hebben bonje met Duitsland, Frankrijk, Italië, Litouwen en Oekraïne. Zullen we ruzie zoeken met nog een paar? Bulgarije of zo?'
De partijassistent, zachtjes jammerend: 'Jezus nog aan toe, niemand houdt van ons!'
De partijvoorzitter: 'We houden van onszelf, dat is het belangrijkste.'
Ucho Prezesa heeft in zijn eenvoud wel wat weg van de BBC-serie Yes Minister. Plaats van handeling is het smal bemeten kantoor van de PiS-partijvoorzitter, gespeeld door Robert Górski, die tevens de regisseur is van de serie. De naam van de 'preses' valt nooit, maar aan de kattenharen op zijn schouders herkent de Poolse kijker meteen Jaroslaw Kaczynski. De machtigste man van het land - een vrijgezel - duldt namelijk alleen zijn twee poezen in z'n nabijheid.
Om Kaczynski heen dartelt de fat 'Mariusz', een verwijzing naar de minister van Binnenlandse Zaken, Mariusz Blaszczak. Mariusz is in alles het tegendeel van de grote baas: ijdel, nerveus, praatziek en met een net iets te glimmend driedelig pak. 'Wacht even', bromt de partijvoorzitter in een recente aflevering, 'hier staat dat je jezelf een militaire orde hebt toegekend, en die vervolgens hebt geweigerd. Dat slaat nergens op.' Mariusz: 'Juist wel! De nominatie laat de waardering voor mijn werk zien. De weigering mijn bescheidenheid.'
De serie speelt dankbaar in op het ontregelende gegeven dat Polen gerund wordt door een man die premier noch president is
Kaczynski is alleen partijleider. Hoe bestiert hij zijn koninkrijkje? In Ucho Prezesa komen ministers één voor één op audiëntie, de een nog nerveuzer en zweteriger dan de ander. Kaczynski hoort ze stoïcijns aan, en zegt dan dingen als: 'Ik heb mijn bril niet op, ken ik u?' Ook Merkel maakt haar opwachting in seizoen één, hetgeen op het PiS-hoofdkantoor tot totale paniek leidt, want waar haalt de preses zo snel een Duitssprekende tolk vandaan?
Gek genoeg wilde geen van de tv-stations Ucho Prezesa vorig jaar hebben. De serie verschijnt nu wekelijks op YouTube (Engels ondertiteld) en het Poolse Showmax.
Tegen dagblad Gazeta Wyborcza zei regisseur Górski dat hij Kaczynski niet zozeer te kakken wil zetten, als wel de algehele sfeer rond de man wil 'opvrolijken'. Dat is prettig nieuws voor de Poolse kijkers, die af en toe weleens wat anders willen dan verhitte debatten over 'couppogingen' en 'martelaren', als was het 1939 en stonden de Duitsers weer op de stoep. 'Mijn moeder heeft zich laten aanpraten dat buiten haar woonwijk heel Polen in de fik staat', grapte Górski. 'Geblakerde ruïnes en geplunderde fabrieken zover het oog reikt. Ik heb door Polen gereisd en kan nu zeggen: zo beroerd gaat het niet.'
Kaczynski zelf gaf een vrij typische reactie aan Radio Szczecin.
Kaczynski vond het leuk dat mensen om hem konden lachen, maar zelf had hij vooral gelachen omdat de makers er zo naast hadden gezeten.
In een bepaalde scène, aldus Kaczynski, krijgen zijn katten vis en melk. Terwijl: 'Volwassen katten drinken helemaal geen melk. Ik weet niet waarom mensen dit soort ideeën hebben, maar volwassen katten zouden onder geen beding melk moeten krijgen.'
Seizoen 1 op YouTube
Aflevering 1 tot en 16
Seizoen 2 op YouTube
Vanaf aflevering 17
