Voor een studieopdracht aan de Fontys Hogeschool Journalistiek in Tilburg togen een viertal studenten naar Polen. Ze maakt een bijdrage over de ontwikkeling van de persvrijheid in Polen sinds de huidige regeringspartij PiS aan de macht kwam.
Het resultaat van het werk van Eva Scheffer, Kaylin Cligge, Cedric Pelle en Rick Ebbers is in zijn geheel te lezen en te zien op de site Nieuwsredactie van de opleiding. Hier enkele highlights eruit gelicht.
Vrije val
Sinds dat moment in 2015 maakt het land een vrije val door op de World Press Freedom Index.
Dit ervaren ook correspondenten zoals Marc Peirs en Michiel van Blommestein waar de studenten mee spraken.
“De staatsomroep is bijna van een niveau Noord-Korea; ze bejubelen het regime en kraken alles af wat de oppositie doet of zegt.”
Marc Peirs
In 2019 schreef Marc Peirs al eens over het onderwerp en hoe de Poolse situatie een schrikbeeld is voor de VRT.
“De regering laat zich liever interviewen door journalisten die veel complimentjes geven en geen moeilijke vragen stellen. Onlangs lekte er een mail uit van de premier naar de hoofdredacteur van de PAP waarin stond: ‘Stuur een goede journalist onze kant op, we hebben de vragen al klaarliggen.”
Michiel van Blommestein
Dit verklaart vermoedelijk waarom het geluid van TVP of PiS ontbreekt in de reportage van studenten.
Bereiken van de achterban en zwevende kiezers
De dominantie in de media heeft twee belangrijke effecten. Ten eerste betekent het dat de regeringspartij volledige controle heeft over de boodschap die hun achterban bereikt. Door de polarisatie in de samenleving die het niet waarschijnlijk maakt dat PiS-stemmers bij een volgende verkiezing anders gaan stemmen, zorgt deze beeldvorming ervoor dat ze hier ook geen redenen voor zien. Voor zo ver er al sprake is van 'zwevende kiezers' krijgen deze dus een zeer eenzijdig beeld via deze media.
Dit betekent dat de oppositie hun achterban en eventuele 'zwevende kiezers' via andere kanalen moet bereiken.
’Het overgrote deel van onze stemmers bestaat namelijk uit jongeren, deze zijn gelukkig goed te bereiken via de welbekende sociale mediakanalen. Dit is dan ook echt waar we ons nu op focussen om zo het verschil in media-aandacht enigszins recht te trekken.’’
Artur Jaskulsk - Nieuw Links
Verrechtsing van het geluid
Een tweede belangrijk effect van framing die de regering gebruikt in de media is een agressieve houding tegenover de onafhankelijke pers. Daarbij komt dat PiS graag de kiezers van de extreem rechtste partijen ook aan zich bindt waardoor het geluid ook nog eens rechtser wordt alsdus de journaliste Dominika Sitnicka van okopress.pl:
"Ze [de PiS-regering] willen daarom voorkomen dat andere rechtse partijen kunnen opkomen. Toen extreem rechts vorig jaar zijn opmars maakte, nam PiS hun taal en ideëen over. We worden nu geregeerd door een extreemrechtse partij die gebruik maakt van fascistische taal en ideëen.”
Dominika Sitnicka - okopress.pl
Explainer
Naast de longread staat op de site ook een video van krap vier minuten.
Foto via pixabay.
